Khi Frameworks Hoàn Hảo Gặp Thực Tế Bầm Dập

Photo with GG founders & CEOs

Ngày hôm qua, mình đã có một trải nghiệm đáng giá bằng cả năm trời làm việc. Mình có chia sẻ 1 chuỗi vài modules về quản trị marketing, và hôm qua là buổi đầu tiên dành cho các anh chị CEO & co-founders các doanh nghiệp SMB trong lĩnh vực nhượng quyền.Mình bước vào với tất cả sự tự tin về kiến thức, về những frameworks bài bản mà mình đã tích lũy và áp dụng thành công ở các tập đoàn lớn.

Và đúng là, mình nhận được rất nhiều lời khen ngay sau khi buổi chia sẻ. Mọi người công nhận giá trị của tư duy bài bản, chuyên nghiệp, những kiến thức nền móng, sự logic và tính hệ thống của nó. Nhưng sâu thẳm bên trong, mình cảm nhận được một điều gì đó chưa ổn. Mọi thứ chỉ thực sự vỡ ra khi tan lớp, mình ngồi trò chuyện rất lâu với một người bạn thông minh, nhạy bén & cực kỳ thực chiến trong ngành E-commerce. Và rồi sau đó, lại về nhà nghiên cứu lại bài chia sẻ cùng những đóng góp ý kiến từ các anh chị CEO trong khảo sát ngay sau buổi chia sẻ. Chính những đóng góp ý kiến để cải thiện nội dung & cách truyền tải cộng với góc nhìn sắc lẹm của người bạn này đã giúp mình nhìn ra một khoảng cách vô hình nhưng khổng lồ.

Mình nhận ra, mình và các anh chị CEO, dù cùng nói về marketing, nhưng lại đang sống trong hai thế giới song song.

Thế giới của mình trước đây, của những người làm công chuyên nghiệp ở các tập đoàn, là thế giới của những "trò chơi cờ vua". Tụi mình có thời gian, dữ liệu và nguồn lực để phân tích, để tìm ra nước đi "tối ưu". Tụi mình đứng ngoài áp lực ngân sách đè nặng từng ngày, từng giờ, không phải chịu hậu quả tức thì nếu một quyết định chưa mang lại kết quả ngay lập tức. Tụi mình giữ được một "trí tuệ nguyên sơ", không bị méo mó bởi thực tế phũ phàng. Hoặc có chăng sự gánh gồng đã được chia nhỏ qua từng lát cắt theo tầng lãnh đạo của tổ chức, chứ không đổ dồn hết vào 1 người. Giống như người cố vấn chiến lược cho cả thế giới, chúng tôi có thể nói rất đúng, rất hay về những gì "lẽ ra nên làm". Nhưng các anh chị CEO lại sống trong một thế giới khác. Đó không phải là bàn cờ, đó là chiến trường. Mỗi ngày, họ không phải chọn giữa "tối ưu" và "chưa tối ưu", mà thường là giữa "thiệt hại" và "thiệt hại hơn". Giữa việc giữ sĩ diện và giữ việc làm cho nhân viên. Họ phải ra quyết định khi "vừa thiếu vừa tiến" - thiếu thời gian, thiếu tiền, thiếu nhân sự. Họ không có chỗ cho sự lãng phí. Họ cần một giải pháp không phải để "hoàn hảo", mà để "sống sót" và "chiến thắng" trong ngày hôm nay.

Khi đặt hai thế giới này cạnh nhau, mình đã hiểu tại sao mình lại "ngộp" họ bằng chính sự đầy đủ và hoàn chỉnh trong kiến thức của mình. Thứ mình mang đến giống như một cuốn bách khoa toàn thư, trong khi thứ họ cần là một tờ note ghi ba gạch đầu dòng những việc cần làm ngay.

Bài học lớn nhất mình ngộ ra không nằm ở marketing, mà ở sự thấu cảm. Rằng trước khi muốn cho đi, mình phải hiểu người nhận đang thực sự cần gì. Muốn nói cho họ nghe, mình phải học ngôn ngữ của họ. Và cách duy nhất để học ngôn ngữ của họ, là sẵn sàng bước vào thế giới của họ, sẵn sàng "đi như một SMB". Điều này không có nghĩa là mình phải từ bỏ kiến thức của mình, mà là học cách "gọt giũa" nó.

Mình không cần phải vứt bỏ những gì mình biết. Nhưng mình cần phải học cách "dịch" chúng. Dịch từ ngôn ngữ hàn lâm, từ những mô hình phức tạp, thành những hành động đơn giản, dễ hiểu, dễ áp dụng. Kiến thức của chuyên gia chỉ thực sự có giá trị khi nó được "dịch" sang ngôn ngữ của người thực chiến. Mình cần biến những buổi chia sẻ lý thuyết thành những buổi "làm cùng". Nơi mà các CEO có thể mang "nỗi đau" của họ đặt lên bàn, và mình, với tư duy hệ thống, sẽ cùng họ tìm ra lời giải ngay lập tức.

Nếu tóm gọn bài học của ngày hôm qua trong 3 gạch đầu dòng thì nó sẽ là:

• Biến framework phức tạp thành "công thức 3 bước" thực chiến: Giống như sách self-help, nó có thể bị chê là đơn giản hóa vấn đề. Nhưng đối với người mới bắt đầu hoặc người đang quá bận rộn, một "bản đồ đơn giản" để gợi ý hướng đi còn tốt hơn là không có gì. Thay vì nói về "Ma trận Ansoff", hãy nói về "3 cách để tìm thêm khách hàng mới ngay trong tháng này".

• Từ "nói" đến "làm cùng": Mọi người không chỉ muốn nghe, họ muốn thực hành. Lớp học cần trở thành một "phòng lab". Để các CEO mang chính những vấn đề của họ ra, và chuyên gia, với tư duy hệ thống của mình, sẽ cùng họ "xắn tay áo" giải quyết ngay tại chỗ. Giá trị nằm ở sự tương tác và kết quả tức thì.

• Sự thấu cảm đến từ việc "dấn thân": Một người chỉ thật sự hiểu một quyết định khi họ phải trả giá cho nó. Chuyên gia cần bước ra khỏi vị trí "thuần khiết" của người quan sát. Hãy lắng nghe nhiều hơn, đặt mình vào những giới hạn về nguồn lực của SMB để đưa ra góc nhìn sát thực tế. Khi đó, chuyên gia không còn là người "phán xét" từ bên ngoài, mà trở thành một người đồng đội đáng tin cậy.

Hành trình sắp tới của mình sẽ là một hành trình học hỏi lại. Học cách cô đọng, học cách lắng nghe, học cách trở thành một người đồng hành thay vì một chuyên gia đứng ngoài. Để cây cầu giữa chuyên gia tập đoàn và doanh nhân thực chiến không còn xa nữa. Để kiến thức có thể thực sự chạm vào thực tế và tạo ra giá trị.

Vì cuối cùng, giá trị không nằm ở việc mình biết nhiều thế nào, mà là kiến thức của mình giúp được người khác đi xa tới đâu. Và mình tin, khi chúng ta thực sự lại gần và thấu hiểu nhau, chúng ta sẽ cùng nhau tạo ra những điều tuyệt vời.

Rất mong thời gian tới có thể cùng 1 vài anh chị em làm thành những cây cầu để kết nối, tạo điểm chạm giá trị cho 2 thế giới song song này tương trợ lẫn nhau qua mùa đông lạnh của thị trường.

Jasmine Nguyen